1-SİYASET FELSEFESİNİN TEMEL KAVRAMLARI
Siyaset, siyaset bilimi, siyaset felsefesi kavramları siyaset ve felsefe ilişkisi üzerinde durularak anlatılacaktır.
Bu konu sonunda;
* Siyaset Felsefesinin Temel Kavramları
Birey, Toplum, Sivil toplum, Devlet, İktidar, Yönetim, Meşruiyet, Egemenlik,
Hak, Hukuk, Yasa, Bürokrasi kavramlarının anlamlarını öğrenecek,
* Bireyin Temel Haklarını öğrenecek,
* Sivil Toplumun Anlamını bileceksiniz.
* Bireyin Temel Hakları Nelerdir?
Temel haklar; insanın doğuştan sahip olduğu dokunulamaz, vazgeçilemez haklarıdır. Günümüzde bireyin temel hak ve özgürlükleri yasalarca güvence altına alınmıştır. Temel haklar üç grupta toplanır. a) Kişisel Haklar (Koruyucu Haklar): Bireyi devletin ve toplumun gücüne karşı koruyan haklardır. Bu nedenle bu haklara “koruyucu haklar” denir. Örneğin; yaşama hakkı, kişi güvenliği, özel yaşamın gizliliği, konut dokunulmazlığı, din ve vicdan özgürlüğü, haberleşme ve düşünce özgürlüğü gibi. b) Toplumsal ve Ekonomik Haklar (İsteme Hakları): Sosyal devlet ilkesinden dolayı bireyin devletten isteyebileceği haklardır. Bu nedenle bu haklara “isteme hakları” denir. Kişisel haklara göre ikinci plandadır. Örneğin; ailenin korunması, eğitim-öğretim hakkı, çalışma ve sözleme özgürlüğü, sağlık hakkı, sosyal güvenlik hakkı ve mülkiyet hakkı gibi. c) Siyasal Haklar (Katılma Hakları): Vatandaşın devlet yönetimine katılmasını sağlayan haklardır. Bu nedenle bu haklara “katılma hakları” denir. Örneğin; seçme, seçilme ve siyasal etkinliklerde bulunma hakkı, siyasi parti kurma, partilere girme ve partilerden ayrılma hakkı, kamu hizmetine girme hakkı, dilekçe hakkı ve vatandaşlık hakkı gibi. |
*Sivil Toplumun Anlamı Nedir?
Sivil toplum, devlet kurumlarının dışında kendini yönlendirebilen, hak ve özgürlüklerini savunabilen özgür ve özerk vatandaşlardan oluşan topluluklardır. Demokrasinin gelişmesiyle bir takım kesimler kendi hak ve çıkarlarını korumak amacıyla örgütlenmeleri sonucu ortaya çıkmıştır. Sivil toplum bir nevi toplumun kendi kendini yönlendirmesidir. Dernekler ve sendikalar sivil topluma örnektir.
Sivil toplumun işlevleri
- Bireysel hak ve özgürlükleri devletin tek taraflı baskısından koruyarak güvence altına almak.
- Bireylerin ve toplumun istek ve kaygılarını dile getirmek, hak ve çıkarlarını korumak.
- Toplumda demokratik anlayışın, yönetimde demokratik ilkelerin yerleşmesine katkıda bulunmak.
- İktidar karşısında kamuoyu oluşturup baskı kurarak siyasi kararların alınmasında etkili olmak.
- İhtiyaç sahiplerine yardım, sağlık, eğitim gibi konularda gönüllü kamu hizmetinde bulunarak bu alanlarda devletin yükünü azaltmak.
Sivil toplum, devlet kurumlarının dışında kendini yönlendirebilen, hak ve özgürlüklerini savunabilen özgür ve özerk vatandaşlardan oluşan topluluklardır. Demokrasinin gelişmesiyle bir takım kesimler kendi hak ve çıkarlarını korumak amacıyla örgütlenmeleri sonucu ortaya çıkmıştır. Sivil toplum bir nevi toplumun kendi kendini yönlendirmesidir. Dernekler ve sendikalar sivil topluma örnektir.
Sivil toplumun işlevleri
- Bireysel hak ve özgürlükleri devletin tek taraflı baskısından koruyarak güvence altına almak.
- Bireylerin ve toplumun istek ve kaygılarını dile getirmek, hak ve çıkarlarını korumak.
- Toplumda demokratik anlayışın, yönetimde demokratik ilkelerin yerleşmesine katkıda bulunmak.
- İktidar karşısında kamuoyu oluşturup baskı kurarak siyasi kararların alınmasında etkili olmak.
- İhtiyaç sahiplerine yardım, sağlık, eğitim gibi konularda gönüllü kamu hizmetinde bulunarak bu alanlarda devletin yükünü azaltmak.